veelgestelde vragen

007 Door een plotse gebeurtenis kan mijn nonkel zijn goederen niet meer beheren. De familie komt overeen en wil gezamenlijk de goederen beheren. Maar niemand van de familie heeft volmachten of deze werden niet vooraf geregeld. Is de familie genoodzaakt om een bewindvoerder in de familie aan te stellen? Of zijn er andere mogelijkheden?

Indien de persoon nog bekwaam is, kan een zorgvolmacht worden overwogen.Indien de persoon niet meer bekwaam is, kan een bewindvoering worden aangevraagd bij het vredegerecht. De familie kan uiteraard een bewindvoerder voorstellen doch de vrederechter beslist of er familiale of een professionele bewindvoerder zal aangesteld worden.

008 Een bewoner van woonzorgcentrum heeft nog geen bewindvoering. De bewoner dient levenslang onderhoudsgeld aan zijn ex-partner te betalen. Vervalt deze verplichting wanneer de bewoner niet meer handelingsbekwaam is? Is de aanstelling van een bewindvoerder een oplossing?

De onbekwaamheid verandert in wezen niets aan de verplichtingen van de beschermde persoon of de partner. De bewindvoerder zal de in het verleden gemaakte afspraken moeten nakomen of stappen moeten ondernemen om deze afspraken te laten wijzigen.

Wanneer een bewindvoerder wordt aangesteld, zal hij de beschikbare inkomsten dienen aan te wenden voor de zorg van de beschermde persoon. De bewindvoerder heeft de taak de inkomsten te optimaliseren en de uitgaven te rationaliseren.

010 Een OCMW-gerechtigde bewoner van een Woon-Zorgcentrum krijgt een schenking. Mag zij tekenen voor de schenking of moet er hier een bewindvoerder worden aangesteld?

Dit is afhankelijk van de bekwaamheid van bewoner en de eventuele tussenkomst van de notaris. De notaris zal de bekwaamheid van de bewoner namelijk nagaan. Indien de notaris van mening is dat de bewoner niet bekwaam is, zal de aanstelling van een bewindvoerder over de goederen noodzakelijk zijn. De bewindvoerder dient vervolgens een machtiging te bekomen van de vrederechter om de schenking te aanvaarden.

011 De broer heeft een zorgvolmacht voor zijn zus. De zus geeft aan haar broer niet steeds te vertrouwen, maar zij wil de familiale band niet hypothekeren. Het is onduidelijk of de zorgvolmacht in het belang van de vrouw wordt aangewend.

Dit kan gemeld worden aan de vrederechter van de verblijfplaats van de lastgever. De vrederechter kan nagaan of de zorgvolmacht in het belang van de lastgever wordt uitgeoefend. Afhankelijk van de omstandigheden kan de vrederechter een beslissing nemen omtrent de uitvoering van de zorgvolmacht of overgaan tot de aanstelling van een bewindvoerder.

023 Mijn man en ik hadden graag een onderhandse zorgvolmacht onder elkaar opgemaakt. Wij hadden naar een modeldocument gevraagd bij de notaris, maar deze verwees ons door naar jullie. Kunnen jullie ons hiermee helpen?

Een voor eensluidend verklaard afschrift van de overeenkomst kan ter registratie neergelegd worden ter griffie van het vredegerecht van de verblijfplaats van de lastgever.

De opmaak van een zorgvolmacht is maatwerk. Men kan steeds juridisch advies inwinnen bij een advocaat of bij de notaris.

001 Als er bij de aanstelling van een bewindvoerder een arts door de vrederechter moet worden aangesteld omdat bijvoorbeeld de huisarts niet betrokken is. Brengt dit een kostprijs met zich mee?

Uiteraard. En deze kosten zullen door de verzoekende partij moeten voorgeschoten worden. Kosten van de deskundige zullen in de meeste gevallen finaal ten laste komen van de beschermde persoon, en de bewindvoerder kan mandaat krijgen om deze terug te betalen aan de verzoekende partij. Als het verzoek tot aanstelling bewindvoerder ongegrond is, zullen de kosten ten laste blijven van de verzoekende partij.

018 Ik wens bewindvoering aan te vragen voor mijn broer maar ik geraak niet aan een doktersattest. Wat moet ik doen?

Er dient toegelicht te worden waarom men zich in een situatie van nood of de absolute onmogelijkheid verkeert om een geneeskundige verklaring te voegen aan het verzoekschrift. Er zal aangetoond moeten worden dat al het redelijk mogelijke werd ondernomen om dit medische verslag te bekomen, maar dat u daar niet in geslaagd bent buiten uw wil. Als de absolute onmogelijkheid om een geneeskundige verklaring te bekomen is aangetoond, en het verzoek voldoende elementen bevat om een beschermingsmaatregel te rechtvaardigen, kan de vrederechter een arts aanduiden om een advies uit te brengen over de gezondheidstoestand van de te beschermde persoon.

006 De rekeningen zijn geblokkeerd, hoe komt dit en wat moet ik doen?

Indien de beschermde persoon onbekwaam verklaard wordt om de goederen te beheren, worden de rekeningen van de beschermde persoon door de bank geblokkeerd. Dit gebeurt nadat een uittreksel van de beschikking tot aanstelling door de griffier wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Bepaalde rekeningen (afhankelijk van de beslissing van de vrederechter) kunnen door de bewindvoerder worden gedeblokkeerd mits voorlegging van een kopie van de aanstellingsbeschikking aan de bank. In principe zal de beschermde persoon geen toegang meer hebben tot de rekeningen maar enkel de bewindvoerder. De vrederechter kan voorzien dat de bewindvoerder een rekening voor eigen gebruik mag openen op naam van de beschermde persoon waarop een bankkaart ter beschikking gesteld wordt van de beschermde persoon. De beschermde persoon mag de tegoeden op deze rekening vrij gebruiken onder toezicht van de bewindvoerder en er mag geen kredietopening op deze rekening toegestaan worden.

013 Hoeveel zal de aanvraag van een bewindvoering kosten?

Bij het indienen van de aanvraag via het Centraal Register van bescherming van de personen, dient er 24,00 euro betaald te worden voor het begrotingsfonds voor juridische tweedelijnsbijstand.

Als de te beschermen persoon zich niet kan verplaatsen kunnen verplaatsingskosten verschuldigd zijn.

024 Mijn moeder is overleden en mijn vader kan niet instaan voor de papieren. Ik had vroeger volmacht op de rekeningen. We willen de nalatenschap regelen doch de notaris verwijst ons door naar jullie voor aanvraag van bewindvoering. Wat moeten wij hiervoor doen?

Via het Centraal register van bescherming van de personen kan een elektronisch verzoek worden ingediend tot aanstelling van een bewindvoerder: https://www.rechterlijkebescherming.be
Bij het verzoek moet een omstandige geneeskundige verklaring gevoegd worden. https://justitie.belgium.be/sites/default/files/medisch_attest_gerechtelijke_bescherming.pdf
Als het verzoek volledig is, zal er een zitting georganiseerd worden waarbij de te beschermen persoon, de verzoekende partij en eventuele andere familieleden (tot de 2° graad) kunnen uitgenodigd worden.Na deze zitting kan de vrederechter beslissen dat een bewindvoering noodzakelijk is en zal hij bepalen wie er als bewindvoerder en eventueel als vertrouwenspersoon wordt aangesteld.

025 Mijn moeder verblijft tijdelijk in het ziekenhuis in X. Waar moet ik de bewindvoering aanvragen ?

De bewindvoering dient aangevraagd te worden bij de vrederechter van de verblijfplaats van de te beschermen persoon. Via deze website kan het bevoegde vredegerecht opgezocht worden:
https://territoriale-bevoegdheid.just.fgov.be/cgi-main/competence-territoriale.pl

028 Welke gegevens van de aanvraag worden overgenomen in de uitnodiging voor de zitting/de beschikking?

Er wordt een onderscheid gemaakt:

De verzoekende partij, de te beschermen persoon, de voorgestelde bewindvoerder(s)) krijgen een kopie van het verzoekschrift bij de uitnodiging;

Derden/andere familieleden) krijgen enkel een uitnodiging met daarop vermeld: ‘De vrederechter wenst u te horen in verband met eventuele rechterlijke beschermingsmaatregelen ten aanzien van Voornaam NAAM te beschermen persoon’

029 Wie moet er aanwezig zijn op de zitting met betrekking tot de bewindvoering van mijn vader?

Het is aangewezen dat de verzoekende partij aanwezig is op de zitting. De te beschermen persoon dient aanwezig te zijn op de zitting. Wanneer de te beschermen persoon zich in de onmogelijkheid bevindt om zich te verplaatsen, begeeft de vrederechter zich naar de verblijfplaats van de te beschermen persoon. De vrederechter zal eventueel ook de ouders, de meerderjarige kinderen, de echtgenoot, de wettelijke samenwonende partner of de persoon met wie de te beschermen persoon een gezin vormt, horen. Tot slot kan de vrederechter andere personen horen die hij/zij nuttig acht. Als familielid mag je steeds naar de zitting gaan en vragen om gehoord te worden (ook al werd je niet opgeroepen). Voor de zitting kunnen ook schriftelijk opmerkingen aan de vrederechter meegedeeld worden. De belanghebbenden kunnen vragen om apart gehoord te worden. De vrederechter zal hierover oordelen.   

030 Wordt een aanstelling/beschermingsmaatregelen steeds aan de burgemeester gemeld of enkel bij onbekwaamheid politieke rechten?

De onbekwaamheid wordt altijd gemeld aan de burgemeester van de woonplaats van de beschermde persoon en er wordt een melding gemaakt in het bevolkingsregister. In bepaalde omstandigheden kunnen derden die een belang aantonen een afschrift vragen.

De bewindvoerder

005 De bewindvoerder is kortaf en nors of smijt de telefoon toe, kunnen jullie hem contacteren?

De bewindvoerder moet je altijd op een correcte manier te woord staan. Hou er wel rekening mee dat de bewindvoerder meerdere zaken te behandelen heeft zodanig dat hij soms enige tijd nodig heeft om te antwoorden op je vraag. Soms zal hij ook beslissingen nemen die je niet zo fijn vindt.

Wanneer de samenwerking echt stroef verloopt, kan je altijd een brief sturen naar de bewindvoerder zelf waarin je uitlegt wat je niet zo fijn vindt. Je kan ook vragen aan je vertrouwenspersoon om te bemiddelen. Lost dit niets op, dan kan je een brief schrijven naar de vrederechter waarin je het probleem uitlegt. De vrederechter zal dan kijken om je verder te helpen

015 Ik kan de bewindvoerder moeilijk bereiken maar heb hem dringend nodig. Kan U hem bellen of mij helpen?

De vrederechter of de griffier kunnen niet zomaar bellen in jouw plaats met de bewindvoerder.

Probeer eerst op alle mogelijke manieren (e-mail, telefoon,...) contact op te nemen met de bewindvoerder. Hou er wel rekening mee dat de bewindvoerder doorgaans enkel te bereiken zal zijn tijdens de kantooruren en dat de bewindvoerder meerdere zaken te behandelen heeft waardoor het soms even kan duren vooraleer hij reageert.  Wanneer je hem echt niet kan bereiken en de samenwerking stroef verloopt, kan je altijd een brief schrijven naar de vrederechter waarin je het probleem en de spoedeisendheid uitlegt. De vrederechter zal dan kijken om je verder te helpen.

De beschermde persoon

002 Kan een beschermde persoon die onbekwaam is om de goederen te beheren een schenking doen?

Dit kan, het verzoek dient uit te gaan van de beschermde persoon zelf en niet van de bewindvoerder.  Hierbij dient een omstandige geneeskundige verklaring worden gevoegd. De vrederechter moet immers de wilsgeschiktheid voor deze handeling vaststellen en kan hiertoe vervolgens machtiging verlenen. Opgelet, dit geldt niet voor de gebruikelijke giften (bv nieuwjaar, verjaardag, …). Deze kunnen verder worden uitgevoerd door de bewindvoerder.

Ingeval de beschermde persoon onbekwaam is dit te doen en de intentie tot schenken duidelijk aanwezig was vóór de onbekwaamheid en dit bewezen wordt, kan de bewindvoerder hiervoor machtiging vragen aan de vrederechter die op zijn beurt zal oordelen of de schenking al dan niet kan plaatsvinden.

016 Ik krijg geen verslagen van mijn bewindvoerder en wil weten hoeveel geld ik heb?

De bewindvoerder dient in principe het verslag dat hij overmaakt aan de vrederechter ook aan de beschermde persoon mee te delen. Dit verslag wordt eveneens ondergebracht in het elektronisch bewindvoeringsdossier.

Als de vrederechter oordeelt dat de beschermde persoon niet in staat is kennis te nemen van het verslag, kan hij beslissen dat dit niet dient te worden meegedeeld aan de beschermde persoon. De beschermde persoon kan altijd een verzoek richten tot de vrederechter waarbij gevraagd wordt dit te wijzigen. De vrederechter zal de zaak dan opnieuw bekijken.

De beschermde persoon kan steeds contact opnemen met de bewindvoerder om hem te vragen hoeveel geld er op de rekening staat.

De vertrouwenspersoon

021 Kan een vertrouwenspersoon een zakgeldrekening beheren voor bv. algemene aankopen (snoepgoed, kledij, zakgeld)?

Neen, maar er zijn wel afspraken mogelijk met de bewindvoerder om een zakgeldrekening te installeren voor de beschermde persoon zelf waarop maandelijks een afgesproken bedrag wordt gestort dat vrij te besteden is door de beschermde persoon eventueel bijgestaan door de vertrouwenspersoon. Praktisch beheer kan dus wel, maar onder toezicht en verantwoordelijkheid van de bewindvoerder.

Een vertrouwenspersoon heeft geen enkele autonome handelingsbevoegdheid als vertegenwoordiger van de beschermde persoon. Hij treedt op als tussenpersoon en als behartiger van de belangen van zijn beschermeling en hij houdt mee toezicht op het goede verloop van de bewindvoering.

022 Klopt het dat er meerdere personen kunnen aangesteld worden door de vrederechter als vertrouwenspersoon?

De wet voorziet geen beperking op het aantal vertrouwenspersonen. Er kunnen meerdere vertrouwenspersonen worden aangesteld of zelfs geen. De aanstelling van een vertrouwenspersoon is geen verplichting.

Machtigingen

014 Ik ben bewindvoerder van mijn broer. Onze moeder is overleden. Wat moet ik doen voor de beschermde persoon om in orde te zijn met betrekking tot de nalatenschap van moeder?

Er dient een bijzondere machtiging gevraagd te worden aan de vrederechter om de nalatenschap te verwerpen of te aanvaarden. In principe wordt de machtiging tot aanvaarding verleend onder voorrecht van boedelbeschrijving tenzij het actief (de baten) kennelijk het passief (de schulden) van het geërfde vermogen overschrijdt.

026 Ik wou geld overzetten van de spaarrekening naar de zichtrekening van de beschermde persoon.  De bankier kon de transactie niet laten doorgaan gezien deze actie een machtiging vereist van de vrederechter. Hoe kan ik deze machtiging bekomen?

De aanstellingsbeschikking bevat een overzicht van handelingen waarvoor de bewindvoerder een bijzondere machtiging nodig heeft.

Wanneer de vrederechter in de aanstellingsbeschikking niet toelaat dat een bepaalde handeling wordt gesteld kan er via het Centraal register van bescherming van de personen een elektronisch verzoek tot het bekomen van de bijzondere machtiging ingediend worden.  https://www.rechterlijkebescherming.be

Jaarverslagen

017 Ik moet normaal tegen morgen mijn verslag doorsturen, maar ik ontbreek nog informatie om dit verslag af te werken. Kan ik hiervoor uitstel krijgen?

De griffie dient gecontacteerd te worden. Enerzijds dient de reden van vertraging worden meegedeeld.  Anderzijds kan er een nieuwe termijn worden voorgesteld waarbinnen het verslag zal worden neergelegd.

Bezoldiging en vergoeding van de bewindvoerder

Wordt bewindvoering vergoed? Indien ja, hoe gebeurt dit? (vb jaarlijks bedrag? per handeling?)

Behoudens in uitzonderlijke omstandigheden kan de vrederechter geen bezoldiging toekennen aan de ouder(s) van de beschermde persoon die aangewezen zijn als bewindvoerder.

De 3% vergoeding wordt die ook berekend op eigendommen en gelden op de bank?

Neen, 3 % wordt enkel berekend op inkomsten.

Vervanging van de bewindvoerder

Mijn cliënt staat onder bewindvoering van een advocaat. De familie wil dit overnemen. Kan dit? Wat moet er hiervoor gebeuren?

Dit kan. Hiervoor dient een verzoekschrift tot vervanging van de bewindvoerder te worden ingediend. Hierbij kan een suggestie worden geformuleerd wie de taak van bewindvoerder wenst over te nemen.  De vrederechter beslist of hierop al dan niet wordt ingegaan.

https://www.rechterlijkebescherming.be

004 De beschermde persoon is overleden. Het eindverslag wordt ingediend. Mag ik de begrafeniskosten betalen via de spaarrekening?

In principe eindigt het mandaat van de bewindvoerder bij het overlijden van de beschermde persoon.

In geval van overlijden van de beschermde persoon en bij afwezigheid van erfgenamen die zich bij de bewindvoerder gemeld hebben, kan de bewindvoerder een machtiging vragen om de opdracht gedurende uiterlijk zes maanden na het overlijden verder te zetten.  De bevoegdheden van de bewindvoerder zijn in dit geval echter beperkt tot onder andere het betalen van de begrafeniskosten.

019 Ik wens de bewindvoering te beëindigen. Wat moet ik hiervoor doen?

De beschermde persoon of iedere belanghebbende kan een verzoekschrift richten aan de vrederechter om het bewind te beëindigen.  Bij het verzoekschrift moet een omstandige geneeskundige verklaring van ten hoogste 15 dagen oud gevoegd worden waaruit de bekwaamheid van de beschermde persoon blijkt.

020 Is een bewindvoerder nog verantwoordelijk voor het regelen van begrafenis, erfenis, … bij het overlijden van de beschermde persoon?

De opdracht van de bewindvoerder eindigt op het tijdstip van overlijden van de beschermde persoon. De vrederechter kan ambtshalve, enkel ingeval er geen bekende erfgenamen zijn, of op verzoek van de bewindvoerder voorzien dat de opdracht verlengd wordt tot 6 maanden na het overlijden van de beschermde persoon. De erfgenamen zijn verantwoordelijk voor het regelen van de begrafenis. De bevoegdheden die de bewindvoerder dan nog kan opnemen zijn wettelijk bepaald.

Kan ik als erfgenaam inzage krijgen in het eindverslag dat bij overlijden opgemaakt werd door de bewindvoerder?

Na het overlijden van de beschermde persoon hebben de erfgenamen het recht inzage te nemen in het administratief dossier. 

Ik kreeg de vraag van de griffie om een aanpassing/aanvulling te doen van het aanvangsverslag. Ik heb dit online ingediend. Ik vind niet hoe ik dit moet doen. Hoe kan ik online het aanvangsverslag bewerken en terug indienen?

Het aanvangsverslag kan niet worden bewerkt. Wel kan er een ‘nieuwe’ tweede versie worden aangemaakt. In de twee versie staat alles vermeld wat in de oorspronkelijke versie werd opgenomen. Hierin kunt u wel aanpassingen aanbrengen.

• FAQ CRBP Centraal register van bescherming van de personen